บัญญัติ การตั้งขึ้น, ข้อที่ตั้งขึ้น, การกำหนดเรียก, การเรียกชื่อ, การวางเป็นกฏไว้, ข้อบังคับ สมมติ การรู้ร่วมกัน, การตกลงกัน, การมีมติร่วมกัน หรือยอมรับร่วมกัน สมมติสัจจะ จริงโดยสมมติ คือ โดยความตกลงหมายรู้ร่วมกันของมนุษย์ เช่น นาย ก. นาง ข. ช้าง ม้า วัว ควาย เงินบาท เงินจ๊าด เงินกีบ เป็นต้น ซึ่งเมื่อกล่าวตามสภาวะ หรือโดยปรมัตถ์แล้ว ก็เป็นเพียงสังขาร หรือนามรูป หรือขันธ์ ๕ เท่านั้น ตรงข้ามกับ ปรมัตถสัจจะ

บัญญัติ   การตั้งขึ้น, ข้อที่ตั้งขึ้น, การกำหนดเรียก,   การเรียกชื่อ,  การวางเป็นกฏไว้,  ข้อบังคับ

     สมมติ    การรู้ร่วมกัน, การตกลงกัน, การมีมติร่วมกัน หรือยอมรับร่วมกัน

     สมมติสัจจะ   จริงโดยสมมติ  คือ โดยความตกลงหมายรู้ร่วมกันของมนุษย์  เช่น  นาย ก. นาง ข.  ช้าง  ม้า  วัว  ควาย  เงินบาท  เงินจ๊าด  เงินกีบ  เป็นต้น  ซึ่งเมื่อกล่าวตามสภาวะ  หรือโดยปรมัตถ์แล้ว  ก็เป็นเพียงสังขาร  หรือนามรูป  หรือขันธ์ ๕ เท่านั้น  ตรงข้ามกับ  ปรมัตถสัจจะ